रिस किन चाँडो उठ्छ? कारण र भविष्यमा पर्ने असर

काठमाडौँ। कहिलेकाहिँ रिस उठ्नु सामान्य हो । भलै, रिसले फाइदाभन्दा हानि नै ज्यादा गर्छ । खासमा रिस उठ्छचाहिँ किन त ?

वैज्ञानिकहरुको भनाइमा रिस हाम्रो भावनालाई व्यक्त गर्ने एक माध्यम हो । जतिबेला हामी कुनै समस्यामा पर्छौं या मनमा कुनै डर पस्छ, कुनै चिज गुमाउने डर हुन्छ तर त्यसको सामना गर्ने कुनै उपाय वा आँट हुँदैन, त्यतिबेला हामीलाई रिस उठ्छ ।

कुनैबेला हामी कसैलाई आफ्नो कुरा सम्झाउन चाहन्छौँ तर दोस्रो व्यक्ति कुरा सुुन्नुको साटो वादविवाद गर्न थाल्छ । यस्तो अवस्थामा हामी आफ्नो साधारण स्वरुप बिर्सेर ऊप्रति रिस पोख्न थाल्छौँ ।

रिस उठेका बेला हर्मोनको प्रभावले हाम्रो दिमाग शून्य हुन्छ । यसको असर हाम्रो सोच्ने क्षमतामा पर्छ । त्यसैले, हामी कसैलाई नराम्रो व्यवहार गर्न पुग्छौँ । अनि पछि पछुतो हुन्छ ।

किन रिस चाँडो उठ्छ?
-मानसिक तनाव र दबाब: धेरै तनाव वा दबाबमा हुँदा रिस छिट्टै उठ्न सक्छ।
-निद्रा अभाव: पर्याप्त आराम नपाउँदा मनोस्थिति अस्थिर हुन्छ, जसले रिस बढाउँछ।
-भोक वा रगतमा चिनीको कमी: भोकै रहनु वा सुगरको कमीले झनै चिडचिडापन बढाउन सक्छ।
-हर्मोनल असन्तुलन: थाइरोइड, टेस्टोस्टेरोन, वा अन्य हर्मोनल गडबडीले रिस बढाउन सक्छ।
-व्यक्तिगत स्वभाव: केही व्यक्तिहरू स्वाभाविक रूपमा जल्दोबल्दो हुन्छन्, जसले गर्दा उनीहरूलाई सानो कुरामा पनि रिस उठ्छ।
-अल्कोहल वा लागूपदार्थ सेवन : यी पदार्थहरूले मस्तिष्कको नियन्त्रक क्षमतामा असर पार्न सक्छ।
-विगतका नकारात्मक अनुभवहरू: पुराना दुखद घटनाहरू वा मनोवैज्ञानिक आघातले पनि मानिसलाई छिट्टै रिस उठ्न बाध्य बनाउँछ।

यसका भविष्यमा पर्ने असरहरू
-व्यक्तिगत सम्बन्ध बिग्रन सक्छ : निरन्तर रिस उठ्ने बानीले साथीभाइ, परिवार, र सहकर्मीहरूसँगको सम्बन्धमा दरार आउन सक्छ।
-मानसिक स्वास्थ्यमा असर: अत्यधिक रिसले डिप्रेसन, चिन्ता, वा अन्य मानसिक समस्या निम्त्याउन सक्छ।
-शारीरिक स्वास्थ्य समस्याहरू: उच्च रक्तचाप, हृदयघात, र माइग्रेन जस्ता रोगहरू रिस धेरै उठ्ने बानीसँग सम्बन्धित छन्।
-व्यावसायिक जीवनमा असर: रिसलाई नियन्त्रण गर्न नसक्दा काममा समस्या आउन सक्छ र करियरमा अवरोध हुन सक्छ।
-कानुनी वा सामाजिक समस्या :अति रिसले झगडा, विवाद, वा कानुनी झमेलामा पार्न सक्छ।

रिस नियन्त्रण गर्ने उपायहरू
-गहिरो श्वास लिने, ध्यान गर्ने, वा योग अभ्यास गर्ने।
-तनाव कम गर्ने उपाय अपनाउने (नियमित व्यायाम, राम्रो निद्रा, संगीत सुन्ने, आदि)।
-रिस उठ्दा तुरुन्त प्रतिक्रिया नदिई केही क्षण सोच्ने।
-समस्या समाधानका लागि संवाद शैली सुधार गर्ने।
-आवश्यक परेमा मानसिक स्वास्थ्य विशेषज्ञ वा परामर्शदातासँग सल्लाह गर्ने।