के गर्भनिरोधक चक्कीको अत्यधिक प्रयोगले हृदयघात र स्ट्रोकको जोखिम बढाउँछ ?

काठमाडौँ – गर्भनिरोधक चक्की सेवन गर्दा शरीरमा धेरै हार्मोनल परिवर्तनहरू हुन्छन्। जसका कारण हृदयघात र स्ट्रोकको जोखिम बढ्छ। सबैभन्दा बढी प्रयोग हुने हार्मोनल गर्भनिरोधक चक्कीहरू हुन्।

‘ब्रिटिश मेडिकल जर्नल’ मा प्रकाशित अनुसन्धान अनुसार, डेनमार्कका महिलाहरूमा १० वर्षभन्दा बढी समयसम्म चलेको एक अनुसन्धान गरिएको थियो। जसमा गर्भनिरोधक चक्की सेवन गर्दा शरीरमा धेरै प्रकारका हार्मोनल परिवर्तनहरू हुने पत्ता लागेको थियो। जसका कारण हृदयघात र स्ट्रोकको जोखिम बढ्छ। सबैभन्दा बढी प्रयोग हुने हार्मोनल गर्भनिरोधक चक्कीहरू हुन्। जुन लाखौं महिलाहरूले प्रयोग गर्छन्।

गर्भनिरोधक चक्कीले स्ट्रोक र हृदयघातको जोखिम बढाउँछ

हालै गरिएको एक अनुसन्धानले हार्मोनल गर्भनिरोधकहरूले हृदयघात र स्ट्रोकको जोखिम बढाउँछ भन्ने पत्ता लगाएको छ। यो अनुसन्धान ब्रिटिश मेडिकल जर्नल (BMJ) मा प्रकाशित भएको थियो र अनुसन्धानकर्ताहरूले डेनमार्कका २० लाखभन्दा बढी महिलाहरूलाई १० वर्षभन्दा बढी समयसम्म पछ्याए। हार्मोनल गर्भनिरोधकहरू गर्भनिरोधक विधिहरू हुन्, जसले गर्भावस्था रोक्न कृत्रिम हार्मोनहरू प्रयोग गर्दछ।

यी कार्यहरूले महिलाको हार्मोनल चक्रलाई नियमित गरेर डिम्बाशयबाट बचाउने, शुक्रकीटलाई अण्डामा पुग्नबाट रोक्नको लागि पाठेघरको श्लेष्मलाई बाक्लो बनाउने र निषेचित अण्डाको प्रत्यारोपण रोक्नको लागि पाठेघरको अस्तर परिवर्तन गर्ने काम गर्छन्।

यो संसारभरि लाखौं महिलाहरूले प्रयोग गर्छन्

सबैभन्दा धेरै प्रयोग हुने हार्मोनल गर्भनिरोधकहरू मध्ये एक गर्भनिरोधक चक्की हो, र यी गर्भनिरोधक चक्कीहरू विश्वभरि लाखौं महिलाहरूले लिन्छन्। यद्यपि, समग्रमा जोखिम कम नै रहेको कोपनहेगन विश्वविद्यालयका अनुसन्धानकर्ताहरूले नयाँ अध्ययनमा बताएका छन्। तर डाक्टरहरूले औषधि लेख्नु अघि सम्भावित जोखिमहरू विचार गर्नुपर्छ। अनुसन्धानकर्ताहरूले पत्ता लगाए कि सबैभन्दा बढी प्रयोग हुने हार्मोनल गर्भनिरोधक संयुक्त एस्ट्रोजेन-प्रोजेस्टिन चक्की थियो।

चक्कीबाट इस्केमिक स्ट्रोक र हृदयघातको जोखिम हुन्छ

त्यसपछि अनुसन्धानकर्ताहरूले पत्ता लगाए कि यी चक्कीहरूले इस्केमिक स्ट्रोक र हृदयघातको जोखिम दोब्बर बढाउँछन्। अनुसन्धानकर्ताहरूले नतिजाको आधारमा एक वर्षसम्म संयुक्त चक्की प्रयोग गर्ने प्रत्येक ४,७६० महिलामा एक थप स्ट्रोक र प्रति वर्ष प्रयोग गर्ने प्रत्येक १०,००० महिलामा एक थप हृदयघात भएको बताएका छन्।

उनले जोड दिए कि जोखिम कम भए पनि, रोगहरूको व्यापक प्रयोग र गम्भीरतालाई ध्यानमा राख्दै, चिकित्सकहरूले हार्मोनल गर्भनिरोधकहरू सिफारिस गर्दा सम्भावित जोखिमहरूलाई विचार गर्नुपर्छ।

यो पनि पढ्नुहोस्: मिर्गौला बिग्रिएको बेला राति शरीरमा देखिन्छन् यी लक्षणहरू

लेखकहरूले लेखेका छन् कि समकालीन एस्ट्रोजेन-प्रोजेस्टिन र प्रोजेस्टिन-मात्र गर्भनिरोधकहरूको प्रयोग इस्केमिक स्ट्रोक र केही अवस्थामा, मायोकार्डियल इन्फार्क्शनको बढ्दो जोखिमसँग सम्बन्धित थियो। अनुसन्धानकर्ताहरूले भने कि अघिल्ला अध्ययनहरूले हार्मोनल गर्भनिरोधकहरूको प्रयोगले हृदय रोगको जोखिम बढेको देखाएको छ।

तर निष्कर्षहरू असंगत र पुराना छन्। अध्ययनको नतिजाले योनिको औंठी र प्याच जस्ता गैर-मौखिक गर्भनिरोधकहरूमा उच्च जोखिम रहेको पनि देखाएको छ। योनि रिंगले इस्केमिक स्ट्रोकको जोखिम २.४ गुणा र हृदयघातको जोखिम ३.८ गुणा बढायो, जबकि प्याचले इस्केमिक स्ट्रोकको जोखिम ३.४ गुणा बढायो।