अभिनेता सैफ अली खानमाथि बढ्यो खतरा, वकिलहरूले गरे चकित पार्ने खुलासा

काठमाडौँ – मध्य प्रदेशको भोपालमा अभिनेता सैफ अली खान र उनको परिवारले पैतृक सम्पत्ति पाएको १५ हजार करोड रुपैयाँ बराबरको सम्पत्ति शत्रु सम्पत्ति संरक्षक कार्यालयको आदेश विरुद्ध पुनरावेदन दायर गर्दा विवादमा परेको छ।

वकिलहरूले भने कि यदि शत्रु सम्पत्ति संरक्षक कार्यालयको आदेश विरुद्ध भोपाल नवाबका उत्तराधिकारीहरूले पुनरावेदन दायर गरेनन् भने, सम्पत्तिहरू केन्द्रको नियन्त्रणमा आउन सक्छन्।

मध्य प्रदेश उच्च अदालतको डिसेम्बर १३, २०२४ को आदेशपछि उनले केन्द्रीय गृह मन्त्रालय अन्तर्गत मुम्बईस्थित शत्रु सम्पत्ति कार्यालयको संरक्षक समक्ष पुनरावेदन दायर गरेका छन् कि छैनन् भन्ने कुरा अझै स्पष्ट छैन।

सैफ अली खानकी आमा तथा प्रसिद्ध अभिनेत्री शर्मिला टैगोर (पतौडी) र अन्यले २४ फेब्रुअरी २०१५ को शत्रु सम्पत्ति कस्टोडियनको आदेशलाई नवाबको शत्रु सम्पत्तिको रूपमा उच्च अदालतमा चुनौती दिएका थिए।

के हो त सम्पूर्ण मामिला ?
गृह मन्त्रालय अन्तर्गतको अख्तियारले नवाब मुहम्मद हमिदुल्लाह खानकी जेठी छोरी आबिदा सुल्तान बेगम विभाजनपछि पाकिस्तान सरेको आधारमा आफ्नो फैसला सुनाएको थियो। त्यसकारण, उनी उत्तराधिकारी हुने भनिएका सबै सम्पत्तिहरू शत्रु सम्पत्ति हुन् र भारतको शत्रु सम्पत्तिको संरक्षकमा निहित छन्।

यद्यपि, नवाब सम्पत्तिहरूको विलयका वरिष्ठ अधिवक्ता तथा विज्ञ जगदीश छावानीले जनवरी १०, १९६२ को आदेशलाई उद्धृत गर्दै भनेका छन् कि १९६० मा हमिदुल्लाह खानको मृत्युपछि, भारत सरकारले नवाब हमिदुल्लाहको सबै चल र अचल सम्पत्ति साजिदा सुल्तान बेगमलाई हस्तान्तरण गरेको थियो। … लाई सम्पत्तिको एकमात्र उत्तराधिकारी मानिन्थ्यो।

यस्तो अवस्थामा, भारत सरकारलाई यस्ता सम्पत्तिहरू साजिदा सुल्तान बेगमलाई हस्तान्तरण गर्न कुनै आपत्ति छैन। उनले भने कि साजिदा सुल्तान बेगम नवाब हमिदुल्लाहकी दोस्री छोरी हुन् र जेठी छोरी (आबिदा) पाकिस्तान सरेका कारण साजिदा त्यस्ता सबै सम्पत्तिको मालिक बनिन्। पछि, साजिदाका छोरा मन्सूर अली खान पटौदी (टाइगर पटौदी) यी सम्पत्तिहरूको उत्तराधिकारी बने र उनीपछि सैफ अली खान यी सम्पत्तिहरूको मालिक हुन्, जसको अनुमानित मूल्य लगभग १५,००० करोड रुपैयाँ छ।

यद्यपि, शत्रु सम्पत्तिको संरक्षकको आदेश पछि स्वामित्वको मुद्दा विवादित भयो, जसलाई शर्मिला टैगोर (सैफकी आमा र मन्सूर अली खान पटौदीकी पत्नी) ले २०१५ मा उच्च अदालतमा चुनौती दिएकी थिइन्। डिसेम्बर १३, २०२४ मा भएको सुनुवाइको क्रममा, सरकारी वकिलले जानकारी दिए कि २०१७ मा, शत्रु सम्पत्ति ऐन, १९६८ लाई पूर्वव्यापी मितिबाट खारेज गरिएको छ र शत्रु सम्पत्ति सम्बन्धी विवादहरू समाधान गर्न पुनरावेदन प्राधिकरण गठन गरिएको छ।

यी सम्पत्तिहरू जोखिममा छन्
गत वर्ष डिसेम्बर १३ मा, एमपी उच्च अदालतमा न्यायाधीश विवेक अग्रवालको इजलासले सैफको निवेदन खारेज गर्दै पुनरावेदन दायर गर्न ३० दिनको समय दिएको थियो। तर, सैफ अली खान वा उनको परिवारको कुनै पनि सदस्यले अहिलेसम्म कुनै कारबाही गरेका छैनन्।

यद्यपि, सैफ परिवारसँग अझै पनि उच्च अदालतको दोहोरो बेन्चमा पुनरावेदन दायर गर्ने विकल्प छ। यद्यपि, रिपोर्टका अनुसार, भोपालका कलेक्टर कौशलेन्द्र विक्रम सिंहले यस विषयमा उच्च अदालतको आदेश स्पष्ट भएपछि मात्र कुनै कारबाही गरिने बताए।

सैफ अली खानको जफत हुने जोखिममा रहेका सम्पत्तिहरूमा भोपाल र रायसेनमा रहेको सम्पत्ति समावेश छ। यसमा फ्ल्याग स्टाफ हाउस, नूर-उस-सबा दरबार, दार-उस-सलाम, हबीबीको बंगला, अहमदाबाद दरबार, कोहेफिजा समावेश छन्। सैफले आफ्नो बाल्यकाल फ्ल्याग स्टाफ हाउसमा बिताएको बताउँछौं।