क्यान्सर शरीर भित्र कसरी बढ्न थाल्छ ?

काठमाडौँ – क्यान्सर कहाँ भएको छ र कति बढेको छ भन्ने आधारमा यसलाई चार चरणमा विभाजन गरिएको छ । स्टेज अनुसार उपचार पनि गरिन्छ । यो रोग जति चाँडो पत्ता लाग्छ, बाँच्ने सम्भावना त्यति नै बढी हुन्छ।

क्यान्सर एक डरलाग्दो र घातक रोग हो। समयमै पहिचान भयो भने बाँच्ने सम्भावना हुन्छ, तर त्यसो भएन भने अलि-अलि मानिसको ज्यान लिन्छ ।

यदि कुनै रोगी क्यान्सरको अन्तिम चरणमा पुग्छ भने अवस्था यति खराब हुन्छ कि मृत्यु निश्चित मानिन्छ। यो रोगले मानिस आर्थिक रुपमा मात्र होइन मानसिक रुपमा पनि पूर्ण रुपमा टुक्रिन्छ ।

आजकल क्यान्सर बारे धेरै चेतना फैलिएको छ। जसका कारण मानिसहरु समयमै चेकअप र परीक्षणका लागि आउने गरेका छन् । यो रोगको बारेमा जानकारी पनि धेरै बढिरहेको छ। तर, धेरैजसो मानिसलाई अझै थाहा छैन कि क्यान्सर शरीरभित्र कसरी बढ्न थाल्छ।

क्यान्सर कहिले हुन्छ ?

कोशिकाको असामान्य वृद्धिका कारण यो रोग लाग्ने गर्छ । हाम्रो शरीर भित्र कोशिकाहरू एक नियन्त्रित तरिकाले बढ्छ र केहि समय पछि तिनीहरू स्वतः नष्ट हुन्छन्। तिनीहरूको ठाउँमा नयाँ र स्वस्थ कोशिकाहरू आउँछन्। तर क्यान्सरको अवस्थामा, कोशिकाहरूको यो क्षमता गुम्छ र तिनीहरू अनियन्त्रित रूपमा बढ्न थाल्छन्।

क्यान्सर कति खतरनाक छ ?

क्यान्सर कहाँ भएको छ र कति बढेको छ भन्ने आधारमा यसलाई चार चरणमा विभाजन गरिएको छ । स्टेज अनुसार उपचार पनि गरिन्छ । यो रोग जति चाँडो पत्ता लाग्छ, बाँच्ने सम्भावना त्यति नै बढी हुन्छ। यसमा उपचार खर्च पनि कम हुन्छ । नियमित जाँच गराएर क्यान्सर पत्ता लगाउन सकिन्छ।

शरीरमा क्यान्सर कसरी विकास हुन्छ ?

पहिलो चरण

क्यान्सर आनुवंशिक उत्परिवर्तनबाट सुरु हुन्छ, जसमा डीएनएमा परिवर्तन हुन्छ। यो परिवर्तन पारिवारिक इतिहास वा आनुवंशिक पनि हुन सक्छ। कहिलेकाहीँ वातावरणीय कारकहरू पनि यसको लागि जिम्मेवार हुन सक्छ। यसमा धुम्रपान, रक्सी वा विकिरण समावेश हुन सक्छ।

दोस्रो चरण

जब आनुवंशिक परिवर्तनहरू हुन्छन्, कोशिकाहरू असामान्य रूपमा विकास गर्न थाल्छन्। यी कक्षहरू नियन्त्रण बाहिर जान्छन् र अनियन्त्रित रूपमा विभाजन गर्न थाल्छन्।

तेस्रो चरण

जब असामान्य कोशिकाहरू जम्मा हुन्छन्, तिनीहरूले ट्युमर बनाउँछन्। ट्युमर दुई प्रकारका हुन्छन्। बेनिन भनेको गैर क्यान्सर र घातक भनेको क्यान्सर हो।

चौथो चरण

जब क्यान्सर कोशिकाहरू ट्युमरबाट फैलिन थाल्छन्, तिनीहरू रक्तप्रवाह वा लिम्फेटिक प्रणाली मार्फत शरीरका अन्य भागहरूमा जान्छन्। यो प्रक्रिया मेटास्टेसिस भनिन्छ।