हात खुट्टा दायाँ बायाँ मात्र होइन मस्तिष्क पनि बायाँ र दायाँ हुन्छ, कसरी थाहा पाउने ?

काठमाडौँ – के तपाईलाई केहि आधारभूत कुराहरू बुझ्न समस्या भएको छ किनकी तपाई बायाँ-मस्तिष्क वा दायाँ-मस्तिष्क विचारक हुनुहुन्छ ? हामी सबै एक प्रभावशाली मस्तिष्क गोलार्धसंग जन्मेका छौं, जसले निर्धारण गर्दछ कि तपाई रकेट वैज्ञानिक वा भोकमरी कलाकार बन्ने निश्चित हुनुहुन्छ भने प्रमाणले तपाईलाई छक्क पार्न सक्छ।

लोकप्रिय संस्कृतिले यो विचारलाई बढावा दिन्छ, हाम्रो संज्ञानात्मक शैलीहरू र व्यक्तित्व लक्षणहरू दायाँ र बायाँ मस्तिष्कको बीचमा विभाजित छन्। जबकि बायाँ गोलार्ध अक्सर तर्क, भाषा र विश्लेषणात्मक सोच संग सम्बन्धित छ।

दायाँ गोलार्ध रचनात्मकता, अन्तर्ज्ञान र स्थानिक जागरूकता संग सम्बन्धित छ, तर अनुसन्धानले यो मामला देखाउँदैन। मस्तिष्कको बायाँ र दायाँ पक्षहरू बीचको भिन्नता के हो भनेर जान्नुहोस्। तपाईको दिमागका दुबै भागलाई स्वस्थ र कार्यात्मक राख्न विशेषज्ञ सुझावहरू पनि सिक्नुहोस्।

तपाईंको मस्तिष्कले तपाईंको शरीरलाई नियन्त्रण गर्छ

मस्तिष्क तपाई र तपाईको शरीरको नियन्त्रण केन्द्र हो। यसले तपाईंको इन्द्रियहरूबाट जानकारीको व्याख्या गर्छ र तपाईंलाई सोच्न, बोल्न र सार्न अनुमति दिन्छ। यसले श्वासप्रश्वास, मुटुको गति र अन्य स्वचालित कार्यहरू पनि नियन्त्रण गर्छ, मस्तिष्कलाई मुख्य तीन भागमा विभाजन गरिएको छ। सेरेब्रम, सेरिबेलम र ब्रेन स्टेम।

सेरेब्रमले हाम्रो मस्तिष्कको धेरैजसो ठाउँ ओगटेको हुन्छ। यसको लगभग ८० देखि ९० प्रतिशत, ओहायोको क्लिभल्याण्ड क्लिनिकको मेलोन सेन्टरका स्वास्थ्य मनोवैज्ञानिक ग्रेस टूरेक भन्छन्, मस्तिष्कमा के हुन्छ ध्वनि, दृष्टि, स्पर्श, भावना नियमन, तर्क, सिकाइ – ती सबै। साँच्चै महत्त्वपूर्ण कार्यहरू छन्।

मस्तिष्क दुई भागमा विभाजित छ। जसलाई बायाँ र दायाँ मस्तिष्क गोलार्ध भनिन्छ। जुन सेतो पदार्थको ठूलो सी-आकारको संरचना मार्फत सञ्चार हुन्छ जसलाई मस्तिष्कको बायाँ गोलार्धलाई तार्किक पक्ष भनिन्छ। जुन मुख्य रूपमा भाषा प्रशोधन, विश्लेषणात्मक तर्क र समस्या समाधानका लागि जिम्मेवार छ।

भाषा प्रशोधन भनेको ब्रोकाको क्षेत्र हो जुन बायाँ गोलार्धमा अवस्थित छ। भाषण सामान्यतया बायाँ छेउमा, यो तंत्रिका मार्ग मार्फत ब्रोका क्षेत्रसँग जोड्ने क्षमतासँग सम्बन्धित छ र लिखित र बोल्ने भाषा प्रशोधनसँग सम्बन्धित छ।