काठमाडौँ – रक्तचापका कारण मुटुमा गम्भीर खतरा हुन्छ । एक नयाँ अध्ययनका अनुसार यदि तपाई भारी व्यायाम गर्न सक्नुहुन्न भने तपाईले सरल तरिकाले पनि रक्तचाप नियन्त्रण गर्न सक्नुहुन्छ।
रक्तचाप अर्थात् बीपीको समस्या नेपालमा मात्रै नभई विश्वभर बढ्दै गएको छ । परोपकारी रक्तचाप युकेका अनुसार उच्च रक्तचाप आधा पक्षघात, एक तिहाइ हृदय रोग र मृगौला रोगको प्रमुख कारण हो। केही दिन अघि सिड्नी युनिभर्सिटीका अनुसन्धानकर्ताहरूले सिँढी चढ्ने जस्ता थोरै व्यायामले रक्तचाप कम गर्न सक्ने पत्ता लगाएका थिए।
अध्ययनका अनुसार धेरै व्यायाम नगर्ने व्यक्तिहरूका लागि हिड्नु पनि रक्तचाप कम गर्न मद्दत गर्न सक्छ। धेरै मिहिनेत नगरी रक्तचाप नियन्त्रण गर्न चाहनुहुन्छ भने ६ उपाय अपनाउन सक्नुहुन्छ ।
धेरै चिया पिउनुहोस्
बिहान एक कप चिया पिउनाले रक्तचापको लागि बिहानको हिडाइ जत्तिकै फाइदाजनक हुन्छ। ब्रिटिश जर्नल अफ न्यूट्रिशनमा प्रकाशित २०१४ को अध्ययनले पत्ता लगायो कि चियाले रक्त वाहिकाहरूलाई आराम गरेर रक्तचाप सुधार गर्न सक्छ।
लामो समयसम्म चिया पिउनु फाइदाजनक हुन्छ । १२ हप्ताको अध्ययन पछि, दैनिक चिया पिउने सहभागीहरूको रक्तचाप कम भयो, जसले गर्दा स्ट्रोकको जोखिम ८ प्रतिशत कम भयो र कोरोनरी धमनी रोगको जोखिम ५ प्रतिशत कम भयो। उनीहरूले हरियो चियाले रक्तचापमा सबैभन्दा राम्रो प्रभाव पारेको पत्ता लगाए। यसपछि कालो चियाको पालो आउँछ।
बिहानको खाजामा दही खानुहोस्
दही रक्तचापका लागि फाइदाजनक हुन्छ । फ्लोरिडा स्टेट युनिभर्सिटीको २०१५ को अध्ययन अनुसार, दहीमा ब्लूबेरी थप्नु राम्रो हुन सक्छ। यस अनुसन्धानमा हरेक दिन बिहानको खाजामा दही र ब्लुबेरी खाने महिलाले रक्तचाप कम गर्न मद्दत गर्ने पत्ता लागेको थियो ।
कम नुन खानुहोस्, प्रशोधित खानाबाट टाढा रहनुहोस्
खानामा धेरै नुनले शरीरमा पानी जम्मा गर्छ, जसले रगतको मात्रा बढाउँछ। जसका कारण रक्तनलीमा चाप बढ्छ । स्याम राइस, पोषणविद् र द मिडलाइफ मेथडका लेखक, कसरी वजन घटाउने र ४० पछि राम्रो महसुस गर्ने बताउँछन्। उच्च रक्तचापले हृदयाघात, स्ट्रोक र डिमेन्सिया हुन सक्छ। बेलायतमा हरेक दिन ६ ग्रामभन्दा बढी अर्थात् डेढ चम्चा नुन नखान सल्लाह दिइन्छ। प्रशोधित खानामा धेरै नुन हुन्छ।
व्यायाम गर्नुहोस्
पर्सनल ट्रेनर म्याट रोबर्ट्सका अनुसार नयाँ अध्ययनमा सास फेर्न रोक्ने हल्का व्यायाम गर्न सल्लाह दिइएको छ। व्यायामले मुटु स्वस्थ राख्छ । यसले पनि रक्तचाप नियन्त्रणमा राख्छ । यसले तपाईलाई स्वस्थ तौल कायम राख्न मद्दत गर्दछ, जसले तपाईको रक्तचाप कम गर्न मद्दत गर्दछ, किनकि स्वस्थ तौलको शरीरमा मुटुले शरीरभरि रगत पम्प गर्नको लागि त्यति कडा मेहनत गर्नुपर्दैन।
रक्सी पिउनबाट बच्नुहोस्
रक्सीले रक्तचाप बढाउन सक्छ। स्वास्थ्य पत्रिका हाइपरटेन्सनमा प्रकाशित २०२३ को अध्ययनले २० हजार वयस्कहरूको डेटा विश्लेषण गर्यो, पत्ता लगायो कि दिनमा एक पेय मात्रै रक्तचाप बढाउन सक्छ।
तर, दिनमा तीन गिलास बराबरको वाइन पिउने मानिसमा सबैभन्दा बढी वृद्धि देखिएको थियो। बोस्टन युनिभर्सिटीका प्रोफेसर र अध्ययनका लेखक मार्को भिन्सेन्टी भन्छन्, रक्सी पिउनाले रक्तचापमा उल्लेख्य वृद्धि हुन्छ। त्यसैले रक्सीबाट टाढा रहनुहोस् र रक्तचाप नियन्त्रण गर्नुहोस्।
राती राम्रो निद्रा लिनुहोस्।
अमेरिकन कलेज अफ कार्डियोलोजीका अन्वेषकहरूले रातमा ७ घण्टाभन्दा कम सुत्दा रक्तचाप ७ प्रतिशतले वृद्धि हुने र नियमित ५ घण्टाभन्दा कम सुत्ने व्यक्तिको रक्तचाप ११ प्रतिशतले बढेको पत्ता लगाए ।
यसका कारण यस्तो भएको अनुसन्धानकर्ताहरुको विश्वास छ । खराब जीवनशैली र सुत्ने मानिसको तनावले रक्तचाप बढाउँछ। यस्तो अवस्थामा राति राम्रोसँग निन्द्रा लिनुपर्छ ।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
प्रतिक्रिया