कस्ता व्यक्तिलाई हृदयाघातको सम्भावना कहिल्यै हुँदैन ?

काठमाडौँ – पछिल्ला केही वर्षहरूमा, विशेष गरी ३०-४० वर्ष उमेरका युवाहरूमा हृदय रोगको जोखिम बढेको छ। हृदयघात, स्ट्रोक, उच्च रक्तचाप र हृदयघात जस्ता घातक अवस्थाहरू सामान्य भइसकेका छन्।

यही कारणले गर्दा विश्वमा एक तिहाइ मानिसको मृत्यु मुटुरोगका कारण भइरहेको छ । मुटु हाम्रो शरीरको केन्द्र हो, जबसम्म यो धड्कन रहन्छ, हामी जीवित छौं। सामान्यतया उमेर बढ्दै जाँदा मुटुसम्बन्धी रोग लाग्ने गर्छ तर पछिल्ला केही वर्षयता विशेषगरी ३०–४० वर्ष उमेर समूहका युवाहरूमा मुटु रोगको जोखिम बढेको छ ।

हृदयघात, स्ट्रोक, उच्च रक्तचाप र हृदयघात जस्ता घातक अवस्थाहरू सामान्य भइसकेका छन्। यसको कारण खराब जीवनशैली, खानपान, स्वास्थ्य अवस्था, कोभिड वा वातावरण जस्ता कारकहरू हुन्। तर, कतिपय मानिसहरु यस्ता छन् जसको मुटुको स्वास्थ्य कहिल्यै बिग्रदैन । यस्ता व्यक्तिलाई हृदयघातको सम्भावना हुँदैन ।

कुन मानिसको मुटुको स्वास्थ्य बिग्रदैन ?

स्वस्थ जीवनशैली

अचेल अस्वस्थ जीवनशैलीका कारण धेरैजसो रोग लाग्ने गरेको छ । राति अबेरसम्म बस्ने, बिहान ढिलो उठ्ने, व्यायाम नगर्ने, फास्टफुड र भुटेको खानेकुरा नखाँदा मधुमेह, रक्तचाप, मोटोपना जस्ता समस्याहरू निम्त्याउँछ, जसले पछि हृदयघात निम्त्याउँछ। जसको जीवनशैली स्वस्थ हुन्छ, उनीहरुको मुटु सधैं स्वस्थ रहन्छ । यी रोगहरु उनीहरुसम्म पुग्दैनन् ।

स्वस्थ खाना

सन्तुलित खाना खाने मानिसको मुटु स्वस्थ रहन्छ । सन्तुलित आहारले मुटुलाई आवश्यक पोषक तत्व उपलब्ध गराउँछ र खराब कोलेस्ट्रोल घटाउँछ। फलफूल, तरकारी, ड्राई फ्रुट्स र ओमेगा ३ फ्याटी एसिडले भरपूर खानेकुरा खाने मानिसको मुटु स्वस्थ हुन्छ ।

नियमित व्यायाम

व्यायाम वा कसरतले मुटुको मांसपेशी बलियो बनाउँछ र रक्तसञ्चार सुधार गर्छ। नियमित रूपमा यसो गर्ने व्यक्तिहरूलाई हृदय रोग कहिल्यै हुँदैन र हृदयघातको खतरा पनि टाढिन्छ। हृदयलाई शान्ति र सान्त्वना दिन सबैले व्यायाम गर्नुपर्छ। दैनिक ३० मिनेट हिड्ने, दौडने, पौडी खेल्ने र साइकल चलाउने जस्ता व्यायामले मुटुको स्वास्थ्यमा सुधार ल्याउन सक्छ।

तनाव व्यवस्थापन गर्नुहोस्

आजकल कामको चाप बढेपछि मुटुमा दबाब बढ्दै गएको छ । जसका कारण मुटु छिट्टै बिरामी हुन्छ । मुटुको स्वास्थ्य राम्रो बनाउन तनावबाट टाढा रहनेहरूलाई हृदयघात वा स्ट्रोकजस्ता हृदयघातको जोखिम कहिल्यै हुँदैन। यस्ता व्यक्तिको मुटु स्वस्थ रहन्छ ।

राम्रो निद्रा

राम्रो निद्राले मुटुलाई आराम दिन्छ र रक्तसञ्चारमा सुधार गर्छ। युरोपेली हार्ट जर्नलमा प्रकाशित अनुसन्धानका अनुसार चाँडै सुत्ने र चाँडो उठ्दा मुटुसम्बन्धी रोगको जोखिम कम गर्न सकिन्छ। यसले गर्दा शरीरको घडीमा गडबड हुँदैन र मुटु स्वस्थ रहन्छ।

धुम्रपान नगर्ने

नेसनल लाइब्रेरी अफ मेडिसिनमा प्रकाशित २०१६ को अध्ययन प्रतिवेदनले युवाहरूमा हृदयाघातको जोखिम बढाउने कारणहरूमध्ये धुम्रपान पनि एक हो। धुम्रपानले फोक्सो र रक्तनलीलाई कमजोर बनाउँछ, जसले हृदयघातको जोखिम बढाउँछ।

धुम्रपानले मुटुको धमनीलाई साँघुरो पार्छ र हृदयघातको जोखिम बढाउँछ। रक्सी र चुरोट नपिउनेको मुटु पनि स्वस्थ रहन्छ र मुटु रोगको जोखिम नगण्य हुन्छ ।