काठमाडौँ – बच्चाको बढ्दो उमेरमा पर्याप्त निद्रा पुग्नुपर्छ । उमेरअनुसार बच्चाहरू सुत्ने समय पनि फरक हुन्छ । भर्खर जन्मिएका बच्चा धेरै समय सुत्ने गर्छन् । उनीहरू २४ घन्टामा २० घन्टै सुत्ने गर्छन् । बिस्तारै उमेर बढ्दै गएपछि सुत्ने समय पनि घट्दै जान्छ । पाँच वर्षको उमेरमा आइपुग्दा बच्चाहरू १० घन्टा सुत्छन् ।
तर तपाईको बच्चा लामो समयसम्म सुत्छ भने तपाईले ध्यान दिनुपर्छ । एक अध्ययनका अनुसार केही साइड इफेक्टहरूका कारण पनि बच्चा धेरै बेरसम्म सुत्ने गर्छन् । बालबालिकाको मस्तिष्कको विकासका लागि निद्रा निकै महत्वपूर्ण हुन्छ । यसबाट धेरै प्रकारका समस्याबाट बच्न सकिन्छ । यदि निद्राको गुणस्तर खराब छ भने, तिनीहरूको सिक्ने क्षमता कमजोर हुन सक्छ।
अक्सर, साना केटाकेटीहरू घरमा सुत्दा उनीहरूलाई गाली गरिन्छ। धेरै आमाबाबुले आफ्नो बच्चा काम वा स्कूल जानबाट बच्न सुत्न अल्छी भएको महसुस गर्छन्।
यो केहि बच्चाहरुमा हुन सक्छ तर बच्चाहरुलाई पूर्ण निद्राबाट रोक्नु हुँदैन। यो उनीहरूको मस्तिष्कको विकासको लागि धेरै महत्त्वपूर्ण छ। आमाबाबुको लागि, यो याद गर्न महत्त्वपूर्ण छ कि निद्रा जवान दिमागको लागि धेरै महत्त्वपूर्ण छ।
यस्तो अवस्थामा बालबालिकालाई पर्याप्त सुत्न आग्रह गर्नुपर्छ । प्रोसिडिङ्स अफ द नेशनल एकेडेमी अफ साइन्सेजमा प्रकाशित एक अध्ययनले साना बालबालिकाको निद्रामा बाधा आयो भने यसले खतरनाक नतिजा निम्त्याउने देखाएको छ ।
राम्रो निद्रा मस्तिष्कको लागि महत्त्वपूर्ण छ
कम गुणस्तरको निद्रा मस्तिष्कका लागि हानिकारक हुन्छ । नर्थ क्यारोलिना युनिभर्सिटीका प्रोफेसर ग्राहम डियरिङको नेतृत्वमा गरिएको अध्ययनले सिकाइ र स्मरणशक्तिको लागि आवश्यक स्नायु प्रणालीको विकासमा निद्राले निकै महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्ने पत्ता लगाएको छ। यद्यपि, यसको योगदान बालबालिका र युवाहरूमा भिन्न हुन्छ।
बालबालिका र युवाहरूमा निद्राको प्रभाव
अध्ययनका अनुसार वयस्कहरूको लागि निद्रा मुख्यतया मर्मत र मर्मतसँग सम्बन्धित छ, तर बच्चाहरूको लागि निद्रा उनीहरूको वृद्धिको लागि धेरै महत्त्वपूर्ण छ। यो मस्तिष्कको विकास र सिनेप्टिक जडानहरूलाई बलियो बनाउनको लागि आवश्यक छ।
खराब निद्राको गुणस्तर वा बच्चाहरूमा निद्राको कमीले उनीहरूको मस्तिष्कमा नकारात्मक प्रभाव पार्न सक्ने अध्ययनले जनाएकाे छ । जसको प्रभाव लामो समयसम्म देख्न सकिन्छ। यस्तो अवस्थामा आमाबाबुले आफ्ना छोराछोरीलाई ओछ्यानमा जानेदेखि सुत्ने र उठ्नेसम्म राम्रो बानीहरू विकास गर्न मद्दत गर्नुपर्छ।
अध्ययनले बच्चाहरूमा निद्राको गडबडी र न्यूरोडेवलपमेन्ट विकारहरू बीचको सम्बन्ध पत्ता लगायो। जब शोधकर्ताहरूले मुसाहरू जाँच गरे, तिनीहरूले पत्ता लगाए कि निद्राको कमीले मस्तिष्कमा क्यास प्रोटिनलाई असर गर्यो, जुन सिक्ने र स्मरणशक्तिको लागि आवश्यक छ।
यी एउटै प्रोटीनहरू हुन् जुन अटिजम स्पेक्ट्रम डिसअर्डरको लागि आनुवंशिक जोखिम कारकहरूसँग सम्बन्धित छन्। यदि एक बच्चालाई अटिजमको लागि आनुवंशिक समस्या छ भने, निद्राको कमीले यसलाई अझ बढाउँछ, उनीहरूको जोखिम बढाउँछ। तसर्थ, आमाबाबुले बच्चाहरूको लागि निद्रा कत्तिको महत्त्वपूर्ण छ भनेर बुझ्नुपर्छ।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
प्रतिक्रिया