कुन प्रकारको खानाले मोटोपना बढाउँछ ?

काठमाडौँ – विश्व स्वास्थ्य संगठनले मोटोपनालाई महामारीको रुपमा घोषणा गरेको छ । यसले कुनै उमेर, जात, लिङ्ग देख्दैन तर यो कसैलाई पनि हुन सक्छ। कोभिड महामारीपछि यो गम्भीर रोगले बालबालिकालाई धेरै असर गरेको छ।

त्यसैले बालबालिका र युवाहरु यसबाट सुरक्षित रहनु बढी जरुरी छ । मोटोपनका कारण मानिसको रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता कमजोर हुन्छ । साथै, अंग फेल हुने सम्भावना पनि बढ्छ।

मोटोपन भनेको के हो ?

शरीरमा धेरै बोसो हुनुलाई सामान्यतया मोटोपना भनिन्छ। ३० वा सोभन्दा बढीको BMI वयस्कहरूमा मोटोपनाको सामान्य मानक हो। मोटोपनले गम्भीर चिकित्सा अवस्थाहरूको जोखिम बढाउँछ।

उपचारमा तपाईंको खाने बानी, शारीरिक गतिविधि र मानसिक स्वास्थ्य समर्थनमा परिवर्तनहरू समावेश छन्। धेरै क्यालोरी भएको खानेकुरा जस्तै जंक फूड जसमा धेरै बोसो भएको खानाले मोटोपना बढाउँछ।

मोटोपनाको सबैभन्दा ठूलो कारण के हो ?

प्याकेज गरिएको खानाको अत्यधिक खपत

बाल्यकालमा मोटोपनले धेरै रोग निम्त्याउन सक्छ। जसका कारण सानै उमेरमा मधुमेह, मुटु रोग र श्वासप्रश्वासको समस्या हुन सक्छ । स्वास्थ्य विज्ञहरूका अनुसार भारतीय बालबालिकाको खाने बानी बिग्रँदै गएको छ, उनीहरू प्रायः बाहिरको खाना खाने गर्छन् ।

उनीहरूले प्याकेज गरिएको खाना बढी प्रयोग गर्छन्, जसले उनीहरूलाई मोटो बनाउँदैछ। भारतमा बालबालिकाका लागि धेरै प्याकेज गरिएको खानामा चिनीको मात्रा पश्चिमी देशको तुलनामा बढी रहेको अध्ययनले देखाएको छ, जुन बालबालिकामा मोटोपनाको मुख्य कारण बनिरहेको छ ।

जंक फूडहरू

आजकल व्यस्त जीवनशैलीका कारण धेरै अभिभावकले आफ्ना बालबालिकालाई जंक फुड र प्याकेज गरिएको खाना खुवाउने गरेकाले सन्तुलित आहार पाउन नसक्नुका साथै पोषणको अभावमा मोटोपना बढ्दै गएको छ ।

बालबालिकामा मोटोपना बढ्नुको खतरा के हो ?
धेरै रोग लाग्न सक्छ
मानसिक स्वास्थ्यमा असर पर्न सक्छ
भावनात्मक स्वास्थ्य पनि प्रभावित हुन सक्छ
अतिरिक्त वजन बढ्न सक्छ
मोटोपनाका कारण उनीहरूलाई खिल्ली उडाउन सकिन्छ, जसले डिप्रेसन र कम आत्म-विश्वास निम्त्याउँछ।

बालबालिकालाई मोटोपनबाट जोगाउन के गर्ने ?

प्याकेज गरिएका र जंक फूडहरू नखानुहोस्
खानामा आवश्यक भिटामिन, खनिज र फाइबर प्रदान गर्नुहोस्।
हरियो तरकारी र ताजा फलफूल खुवाउनुहोस्।
बच्चाहरूलाई घरमा पकाएको खाना मात्र खुवाउनुहोस्।
दिनको समयमा सकेसम्म धेरै पानी पिउन प्रोत्साहन दिनुहोस्
बाल्यकालमा कोल्ड ड्रिंक्स वा अन्य मिठा चीजहरू नखानुहोस्। जसका कारण सानै उमेरमा मधुमेह, मुटु रोग र श्वासप्रश्वासको समस्या हुन सक्छ । मोटोपनाका कारण बालबालिकामा डिप्रेसन पनि बढ्न सक्छ ।