एन्टिबायोटिकको बारम्बार प्रयोगले कस्तो असर पर्छ ?

काठमाडौँ – आईसीएमआरको रिपोर्टका अनुसार एन्टिबायोटिकको बारम्बार प्रयोगका कारण अहिले यस्तो भएको छ कि धेरै रोगहरूमा यो औषधिले कुनै असर गरिरहेको छैन।

आजकल कुनै पनि प्रकारको संक्रमण भएमा चिकित्सकको सल्लाहमा एन्टिबायोटिक औषधि सेवन गर्न ढिलाइ हुँदैन । तर बारम्बार ब्याक्टेरियाको संक्रमणले एन्टिबायोटिक प्रतिरोधी क्षमताको डर बढिरहेको छ।

आईसीएमआरको रिपोर्टका अनुसार एन्टिबायोटिकको बारम्बार प्रयोगका कारण अहिले यस्तो भएको छ कि धेरै रोगहरूमा यो औषधिले कुनै असर गरिरहेको छैन।

ब्याक्टेरियाको संक्रमणमा धेरै औषधि सेवन गर्दा शरीरमा असर पर्छ

ब्याक्टेरिया संक्रमणबाट छिट्टै निको हुनको लागि, हामी डाक्टरको सल्लाहमा एन्टिबायोटिक प्रयोग गर्छौं। तर एन्टिबायोटिकको बारम्बार प्रयोगका कारण यी रोगहरूमा औषधिले कुनै असर गर्दैन। जुन गम्भीर समस्या हो । यस्तो अवस्थामा बिरामीको उपचार गर्न निकै कठिन हुने भएकाले यस्तो भनिएको हो ।

विज्ञहरुका अनुसार एन्टिबायोटिक रेसिस्टेन्सका कारण औषधिले शरीरमा कुनै असर गर्दैन । वास्तवमा, एन्टिबायोटिक वा औषधिको बारम्बार सेवनले ब्याक्टेरियाहरू बलियो हुन्छन् र जसका कारण समयावधि पछि असर हुँदैन। लामो समयदेखि औषधि प्रयोग गरिरहँदा यस्तो अवस्था उत्पन्न हुन्छ। आजकल टाइफाइड, निमोनिया जस्ता रोगमा यो समस्या देखिने गरेको छ । यस्ता रोगमा कतिपय औषधिले कुनै असर गर्दैनन् ।

आईसीएमआरले चिन्ता व्यक्त गरेको छ

आईसीएमआरले पिसाब नलीको इन्फेक्सन, निमोनिया र टाइफाइडको उपचारमा एन्टिबायोटिक प्रतिरोधी क्षमता बढ्दै गएकोमा चिन्ता व्यक्त गरेको छ। किनभने यी ब्याक्टेरिया संक्रमणको समयमा एन्टिबायोटिकले कुनै असर गर्दैन। यी एन्टिबायोटिकहरूले रोगहरूमा कुनै असर गर्दैनन्। उदाहरणका लागि, निमोनिया, रगतको संक्रमण र टाइफाइडको उपचारमा कुनै असर हुँदैन।

औषधिले किन काम गर्दैन ?

विश्वभर एन्टिबायोटिक प्रतिरोधको जोखिम उल्लेखनीय रूपमा बढिरहेको छ। यस उपचारका कारण करिब २५ वर्षमा करिब ४ करोड मानिसको मृत्यु भएको छ । यो सारा विश्वका लागि निकै खतरनाक सावित भैरहेको छ । बढी एन्टिबायोटिकको प्रयोगले ब्याक्टेरिया बलियो हुन्छ, जसका कारण एन्टिबायोटिक प्रतिरोधी क्षमताको जोखिम निकै बढ्छ । यो खतरा दिनानुदिन विश्वभर फैलिरहेको छ ।

यी एन्टिबायोटिकले पिसाब नलीको संक्रमण, निमोनिया र टाइफाइड गराउने ब्याक्टेरियामा कुनै असर गर्दैन। प्रतिवेदनका अनुसार एन्टिबायोटिकहरू ई. कोलाई, क्लेब्सिएला निमोनिया, स्यूडोमोनास एरुगिनोसा र स्टाफिलोकोकस एरियस जस्ता ब्याक्टेरियाहरू विरुद्ध प्रभावकारी हुँदैनन्। सेफोटैक्सिम, सेफ्टाज़िडाइम, सिप्रोफ्लोक्सासिन र लेवोफ़्लॉक्सासिन जस्ता धेरै एन्टिबायोटिक खाए पनि यी औषधिहरूले कुनै असर गर्दैनन्।