काठमाडौँ – पछिल्लो समय एनर्जी ड्रिंक्स पिउनु फेसन बनेको छ । पछिल्ला केही वर्षहरूमा यसले धेरै लोकप्रियता हासिल गरेको छ। यो सत्य हो कि यसको सेवनले तुरुन्त उर्जा दिन्छ। जिम गर्नेहरूले पनि यसलाई पूर्व कसरत बूस्टरको रूपमा लिन्छन्। यदि तपाई काम गर्दा थकित, सुस्त वा कमजोर महसुस गर्नुहुन्छ भने, तपाईले यो पिउनुपर्छ।
तर बजारमा इनर्जी ड्रिंक्सको नाममा बिक्री हुने हरेक पेय वास्तवमा स्वस्थ छ कि छैन भन्ने प्रश्न उठ्छ । धेरैले यसको सुरक्षामा प्रश्न उठाउन थालेका छन् । इनर्जी ड्रिंक्समा कुन तत्वहरू छन् जुन हाम्रो शरीरको लागि हानिकारक छ। कसले लिन सक्छ र कसले सक्दैन भनेर जानाैं ।
के हरेक पेय स्वस्थ छ
फिटनेस विशेषज्ञ पुखराज राजपूत भन्छन् कि इनर्जी ड्रिंक्सको स्वस्थता यसमा पाइने तत्वमा भर पर्छ। कसैमा चिनी बढी हुन्छ, कसैमा इलेक्ट्रोलाइट हुन्छ। यस्तो अवस्थामा मानिसले आफ्नो आवश्यकता अनुसार इनर्जी ड्रिंक खानुपर्छ । मानौं कुनै व्यक्तिको शरीरमा पानीको कमी छ भने उसले इलेक्ट्रोलाइट्स भएको इनर्जी ड्रिंक खानुपर्छ ।
क्रिएटिनिन युक्त इनर्जी ड्रिंक्स कसरत गर्नेहरूका लागि फाइदाजनक हुन्छ। समग्रमा, तपाईको शरीरलाई के चाहिन्छ थाहा नभएसम्म, नरिवल पानी पिउन सक्नुहुन्छ। यसमा इलेक्ट्रोलाइट्स प्रचुर मात्रामा हुन्छ। यसले सोडियमको मात्रा सन्तुलित गरेर रक्तचाप नियन्त्रण गर्छ।
ऊर्जा पेय के हो
ऊर्जा पेय पदार्थहरू हुन् जसमा ऊर्जा र मानसिक कार्यक्षमता बढाउने गुणहरू हुन्छन्। रेड बुल लगायतका चिसाे पेय लोकप्रिय उदाहरण हुन्। लगभग सबै ऊर्जा पेयहरूमा मस्तिष्कको कार्यलाई उत्तेजित गर्न र सतर्कता र एकाग्रता बढाउन क्याफिन हुन्छ। यद्यपि, क्याफिनको मात्रा उत्पादन अनुसार फरक हुन्छ।
इनर्जी ड्रिंक्समा पाइने तत्वहरु
चिनी: एनर्जी ड्रिंकमा सामान्यतया क्यालोरी र चिनीको मात्रा धेरै हुन्छ।
भिटामिन बी: भिटामिन बी ले तपाईंले खाएको खानालाई तपाईंको शरीरले प्रयोग गर्न सक्ने ऊर्जामा परिणत गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ।
इनर्जी ड्रिंक खानु हुँदैन
अमेरिकन एकेडेमी अफ चाइल्ड एन्ड एडोलेसेन्ट साइकियाट्रीले १२ वर्ष मुनिका बालबालिकालाई क्याफिन नखाने र १२ देखि १८ वर्षका बालबालिकाले प्रतिदिन १०० मिलिग्राम क्याफिनको सेवन सीमित गर्नुपर्छ, जुन अधिकांश ऊर्जा पेयभन्दा धेरै कम हो हाे।
यदि तपाईं गर्भवती हुनुहुन्छ वा स्तनपान गर्दै हुनुहुन्छ भने, यसको उपभोग नगर्नुहोस्।
यदि तपाईं रक्सी सेवन गर्दै हुनुहुन्छ भने एनर्जी ड्रिङ्कको सेवन नगर्नुहोस्। यसले तपाईको मुटुको स्वास्थ्यलाई हानि पुर्याउन सक्छ।
के बालबालिका वा किशोरकिशोरीहरूले पेय पिउनुपर्छ ?
सामान्यतया, १२-१७ वर्ष उमेर समूहका ३१% बालबालिकाले नियमित रूपमा ऊर्जा पेय सेवन गर्छन्। तर, सन् २०११ मा अमेरिकन एकेडेमी अफ पेडियाट्रिक्सले प्रकाशित गरेको प्रतिवेदनअनुसार बालबालिका वा किशोरकिशोरीहरूले ऊर्जा पेय पदार्थ सेवन गर्नु हुँदैन।
इनर्जी ड्रिंक्समा पाइने क्याफिनले बालबालिका र किशोरकिशोरीहरूलाई यसको लतमा पार्न सक्छ। विज्ञहरूका अनुसार किशोरकिशोरीहरूले दैनिक १०० मिलीग्रामभन्दा बढी क्याफिन उपभोग गर्न सक्दैनन् र बालबालिकाहरूले आफ्नो शरीरको तौलको प्रति पाउण्ड १.१४ मिलीग्रामभन्दा कम क्याफिन खान सक्छन्।
हरेक दिन इनर्जी ड्रिंकको मात्रा कति हुनुपर्छ ?
मध्यप्रदेशको इरहोन फाउन्डेसनकी निर्देशक तथा पोषण विशेषज्ञ डा ज्योत्स्ना श्रीवास्तवका अनुसार बिहानको खाजामा दिनको एकपटक इनर्जी र्जी ड्रिङ्क पिउनुपर्छ । जिम गर्ने मानिसहरूले ५०० मिली पानीमा दुई स्कूप प्रोटिन पाउडर र बच्चाहरूले २०० मिलीलीटर पानीमा एक स्कूप प्रोटिन पाउडर मिसाउन सक्छन्। दिमागमा राख्नुहोस् कि जब तपाई ऊर्जा पेयहरू लिइरहनुभएको छ, दिनभरि अन्य क्याफिनयुक्त पेयहरू नलिनुहोस्।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
प्रतिक्रिया