डेंगु मात्रै होइन, प्लेटलेट्स पनि कम हुन्छ यो रोगमा, यस्ता छन् लक्षण

काठमाडौँ – यदि कसैलाई डेंगु नभए पनि शरीरमा प्लेटलेट्सको संख्या १ लाखभन्दा तल झरेको छ वा लगातार घट्दै गएको छ भने यो रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता थ्रोम्बोसाइटोपेनियाको कारणले हुनसक्छ।

कतिपय डेंगुका बिरामीको प्लेटलेट काउन्ट घट्छ, जुन निकै खतरनाक मानिन्छ। प्लेटलेट काउन्ट ५०,००० भन्दा कम हुनु घातक हुन सक्छ। यसैले आहार र उचित उपचार सल्लाह दिइन्छ।

डेंगु बाहेक अर्को एउटा रोग पनि छ जसमा प्लेटलेट काउन्ट कम हुन्छ । यस रोगको नाम इम्युन थ्रोम्बोसाइटोपेनिक हो। यो रोग रगतमा हुन्छ।

जानौं यसको कारण, लक्षण र बच्ने उपाय…

प्रतिरक्षा थ्रोम्बोसाइटोपेनियाको कारणहरू
यो रोगको कुनै ठोस कारण अहिलेसम्म पत्ता लागेको छैन। शरीरको प्रतिरक्षा प्रणालीमा केही गडबडीका कारण यो रोग लाग्ने केही विज्ञहरुको विश्वास छ । यसमा शरीरको प्रतिरक्षा प्रणाली आफैंले प्लेटलेट्सलाई बिगार्ने र कम गर्ने काम गर्छ।

प्रतिरक्षा थ्रोम्बोसाइटोपेनिया कसरी निदान गरिन्छ ?
यो रोग CBC र PS परीक्षणबाट पत्ता लाग्छ। कतिपय अवस्थामा डेंगुबाट निको भएपछि बिरामी यो रोगको चपेटामा पर्छन् । यदि कुनै व्यक्तिलाई डेंगु छैन भने। यति हुँदाहुँदै पनि शरीरमा प्लेटलेट्सको संख्या १ लाखभन्दा तल झरेको छ वा लगातार घट्दै गएको छ भने सावधानी अपनाउनुपर्छ ।

यो प्रतिरक्षा थ्रोम्बोसाइटोपेनियाको कारण हुन सक्छ। यो रोग सामान्य नभए पनि यसको लक्षण देखिएमा परीक्षण गराउनुपर्छ । चिकित्सकहरूले औषधिको सहायताले यसको लक्षण नियन्त्रण गर्छन्।

प्रतिरक्षा थ्रोम्बोसाइटोपेनियाको लक्षण

डेंगु बिना प्लेटलेट गणना घट्दै
छालामा सानो दाग को गठन
गिजा, मुख र नाकबाट रगत बग्नु
शरीरमा ठूला आकारका दागहरू बन्नु
घुँडा वा कुहिनो जोर्नीमा घाउको गठन
सबै समय थकित महसुस
महिनावारी को समयमा अत्यधिक रक्तस्राव

प्रतिरक्षा थ्रोम्बोसाइटोपेनिया कसरी रोक्न
प्रतिरक्षा प्रणालीमा गडबडीका कारण यो रोग लाग्ने भएकाले यसबाट बच्ने कुनै खास उपाय छैन तर प्रतिरक्षा प्रणाली बलियो बनाएर यसबाट बच्न सकिन्छ । शरीरमा प्लेटलेट काउन्ट बढाउन औषधि खानुपर्छ र डाक्टरसँग उपचार गर्नुपर्छ । यसबाट यो रोगलाई सजिलै नियन्त्रण गर्न सकिन्छ ।