गर्भावस्थामा डेंगु भयो भने आमा र बच्चालाई पनि खतरा हुन्छ ?

काठमाडौँ – वर्षायाममा धेरै किसिमका रोगले आक्रमण गरे पनि डेंगु, मलेरिया जस्ता रोगहरु तिव्र रुपमा फैलिन्छन् । पछिल्ला केही दशकहरूमा, डेंगुको प्रकोप मनसुन मौसममा नराम्ररी फैलिन्छ। डेंगु सबैका लागि खतरनाक भए पनि गर्भवती महिलामा यसको जोखिम बढी हुन्छ ।

गर्भावस्थामा डेंगुको संक्रमणले आमा र गर्भमा रहेको बच्चाको स्वास्थ्यमा धेरै जोखिम हुने स्वास्थ्य विज्ञहरू बताउँछन् । गर्भावस्थामा डेंगु ज्वरो आयो भने गर्भमा रहेको बच्चालाई कस्तो किसिमको जोखिम हुन सक्छ भन्ने बारे जानौं।

गर्भावस्थामा डेंगुका कारण गर्भमा रहेको बच्चाको तौल कम हुन्छ ?
गर्भावस्थामा महिलामा डेंगुको संक्रमण भएमा गर्भमा रहेको बच्चाको वृद्धिमा समेत असर पर्ने स्वास्थ्य विज्ञहरू बताउँछन् । डेंगुका कारण आमाको पेटमा हुर्कने बच्चाले पनि कम जन्मदरको सामना गर्नुपर्ने हुनसक्छ । यससँगै डेंगुका कारण गर्भमा रहेको बच्चाको मस्तिष्कमा रक्तस्राव अर्थात रक्तस्राव हुने खतरा पनि बढ्छ ।

आमालाई डेंगु भएमा बच्चाको समयअघि नै सुत्केरी हुने सम्भावना हुन्छ । यसबाहेक डेंगु बढ्यो भने पहिलो त्रैमासिकमा गर्भपतन हुने खतरा हुन्छ । यदि आमालाई डेंगु छ भने, बच्चामा ठाडो प्रसारण जस्ता उतार-चढ़ावको जोखिम पनि उल्लेखनीय रूपमा बढ्छ।

आमाको कमजोर प्रतिरोधात्मक क्षमताले जोखिम बढाउँछ
वास्तवमा गर्भावस्थामा आमाको रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता निकै कमजोर हुन्छ । यस्तो अवस्थामा डेंगुको संक्रमणले शरीरका साथै गर्भमा रहेको बच्चाको स्वास्थ्यमा समेत असर पार्न सक्छ । हरेक पटक डेंगु ज्वरो आएपछि गर्भपतनको जोखिम बढ्दै गएको भन्न हतार भए पनि स्वास्थ्य विज्ञहरू बताउँछन् । तर यो रोगले निश्चित रूपमा भ्रूणलाई असर गर्छ जब आमा पहिलो त्रैमासिकमा जान्छ।

यस्तो अवस्थामा आमाले आफ्नो सुरक्षाका लागि हरसम्भव उपाय अपनाउनुपर्छ । धेरै अघिल्लो रिपोर्टहरूले भन्छ कि आमाको तर्फबाट बच्चामा सरेको कुनै पनि रोगले यसको विकासमा बाधा पुर्‍याउँछ। यसले बच्चाको विकासमा बाधा पु¥याउँछ र उसको तौल पनि बढ्न दिँदैन ।

यसका साथै समयपूर्व सुत्केरी हुने र मृत बच्चा जन्मने जोखिम पनि बढ्छ । संक्रमणबाट पीडित आमाको मनोवैज्ञानिक दबाबले बच्चालाई पनि असर गर्छ। यस्तो अवस्थामा आमाले स्वस्थकर खाना खानुपर्छ, आफ्नो रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बलियो राख्नुपर्छ र लामखुट्टेबाट आफूलाई बचाउने सबै उपाय अपनाउनुपर्छ ।