स्तन क्यान्सरको सबैभन्दा ठूलो लक्षण के हो ?

काठमाडौँ – स्वास्थ्य विज्ञहरुका अनुसार स्तन क्यान्सर रातारात हुने रोग होइन । महिलाको शरीरले यसको संकेत धेरै चाँडै दिन थाल्छ। सामान्य मानेर बेवास्ता गर्नुभयो भने समस्या बढ्न सक्छ । स्तन क्यान्सर विश्वभर महिलाहरुमा हुने सबैभन्दा सामान्य क्यान्सर हो।

विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार सन् २०२० मा मात्रै स्तन क्यान्सरका कारण विश्वभर ६ लाख ८५ हजार महिलाको मृत्यु भएको थियो । यो क्यान्सर को रिकभरी दर ६६% छ। यस्तो अवस्थामा स्तन क्यान्सर भनेको के हो, कसरी हुन्छ, यसको सबैभन्दा ठूलो लक्षण, यसबाट बच्न के–के कुरालाई बेवास्ता गर्नु हुँदैन भन्ने बारे जानौँ ।

स्तन क्यान्सर के हो ?
क्यान्सर शरीरको कुनै पनि अंगमा तब हुन्छ जब त्यहाँ कोशिकाहरू अनियन्त्रित रूपमा बढ्न थाल्छन्। यी कोशिकाहरू जम्मा हुन्छन् र ट्युमर बनाउँछन्। समयमै उपचार नगरे ट्युमर वरपरका क्षेत्रमा पनि फैलिन सक्छ । स्तन क्यान्सर पनि यस्तै तरिकाले फैलिन्छ।

किन हुन्छ स्तन क्यान्सर ?
स्वास्थ्य विज्ञहरूका अनुसार करिब ८५ प्रतिशतमा स्तन क्यान्सरको कुनै ठोस कारण पत्ता नलागेको तर जीवनशैलीका केही कारणले स्तन क्यान्सरको जोखिम बढ्छ । जसमा कहिल्यै गर्भावस्था नभएको वा बच्चा जन्मेको, ३० वर्षपछिको पहिलो गर्भावस्था, तनावपूर्ण जीवनशैली, चुरोट र मदिराको अत्यधिक सेवन, पारिवारिक इतिहास वा हर्मोन रिप्लेसमेन्ट थेरापी समावेश छन्।

स्तन क्यान्सरका यी लक्षणहरूलाई बेवास्ता नगर्नुहोस्

स्तन भित्र वा वरपर गाँठो
हातमा गाँठो वा दुखाइ
स्तनको छेउमा परिवर्तन
स्तन वा निप्पलमा दुखाइ
निप्पलबाट रगत बग्नु
स्तनको छाला तलबाट कडा हुनु।
स्तनको छालामा परिवर्तन,सुन्निने,रातो हुनु।

स्तन क्यान्सरमा कति चरणहरू हुन्छन् ?
स्वास्थ्य विज्ञहरूका अनुसार स्तन क्यान्सरका चरणहरू ०, IA, IB, IIA, IIB, IIIA, IIIB, IIIC र IV छन्। प्रत्येक चरण अघिल्लो एक भन्दा बढी खतरनाक छ। अन्तिम चरणलाई मेटास्टेसिस भनिन्छ, जुन धेरै खतरनाक हुन्छ र यसमा बाँच्ने आशा धेरै कम हुन्छ। यसका प्रारम्भिक लक्षणहरू बुझेर स्तन क्यान्सरबाट बच्न सकिन्छ।

स्तन क्यान्सरबाट कसरी बच्ने ?

यदि तपाई स्तन क्यान्सरबाट बच्न चाहनुहुन्छ भने, स्वस्थ जीवनशैली अपनाउनुहोस्।
दैनिक पूरा शरीर व्यायाम गर्नुहोस्।
खाना स्वस्थ हुनुपर्छ, भिटामिन डी प्रशस्त चीजहरू समावेश गर्नुहोस्, दैनिक घामको किरण लिनुहोस्।
धुम्रपान र रक्सी पिउन छोड्नुहोस्।
सही साइजको ब्रा लगाउनुहोस्, जुन कपास हो।
हरेक ३ देखि ६ महिनामा ब्रा बदल्नुहोस्।
राती ब्रा लगाएर सुत्नु हुँदैन।