के खोप लगाएपछि पाठेघरको मुखको क्यान्सर हुने खतरा हट्छ ?

काठमाडाैँ – स्तन क्यान्सरपछि महिलामा सबैभन्दा बढी हुने क्यान्सर पाठेघरको मुखको क्यान्सर हो । तथ्याङ्कअनुसार प्रत्येक वर्ष पाठेघरको मुखको क्यान्सरका १ लाख २५ हजारभन्दा बढी बिरामी हुने गर्छन् ।

जसमध्ये ७७ हजारभन्दा बढीको मृत्यु भएको तथ्याङ्कले जनाएकाे छ । पछिल्लो केही वर्षयता पाठेघरको मुखको क्यान्सरका बिरामीको संख्या बढेको छ । यसबाट मृत्यु हुनेको संख्या ७७ हजार नाघेको छ ।

पछिल्लो समय पाठेघरको मुखको क्यान्सरका बिरामी बढेका छन् । यसको सबैभन्दा ठूलो कारण भनेको जानकारीको अभाव हो । धेरैजसो महिलाहरू यो क्यान्सरको बारेमा अन्योलमा छन्। उनीहरूलाई यो रोग र खोपको बारेमा आंशिक ज्ञान मात्र छ।

१.मलाई क्यान्सर छैन
तथ्य- यौनसम्पर्कको बेला दुख्ने वा पिल्भिक दुख्ने समस्या हुन सक्छ, तर क्यान्सर एडभान्स स्टेजमा पुग्दा यस्तो हुन्छ। क्यान्सर पहिचान गर्नका लागि दुखाइका लक्षणहरू पर्खनु हुँदैन।

२. पाठेघरको मुखको क्यान्सरका लक्षणहरू पहिचान गर्नमा गल्ती
तथ्य- डाक्टरका अनुसार पाठेघरको मुखको क्यान्सरको प्रारम्भिक लक्षण पहिचान गर्नु निकै जरुरी हुन्छ । यसका लक्षणहरूमा महिनावारीको बीचमा वा रजोनिवृत्ति पछि योनिबाट रगत बग्नु, यौन सम्पर्क पछि रगत बग्नु, यौन सम्पर्क गर्दा दुख्नु र योनि स्रावको रंग वा गन्ध परिवर्तन हुनु समावेश छ।

३.यदि तपाईंले पाठेघरको मुखको क्यान्सरको खोप लगाउनुभएको छ भने, परीक्षणको आवश्यकता पर्दैन
तथ्य- अधिकांश खोपहरू दुई प्रकारका हुन्छन्। ‘उच्च जोखिम’ HPV उपप्रकारहरू – 16 र 18 विरुद्ध सुरक्षा गर्छ, तर अन्य उपप्रकारहरूले पनि क्यान्सर गराउन सक्छ, त्यसैले परीक्षण गराउनुपर्छ।

४.HPV परीक्षण सकारात्मक हुनु भनेको पाठेघरको मुखको क्यान्सर भएको हो
तथ्य- HPV परीक्षण पोजेटिभ भएपछि, थप परीक्षणहरू आवश्यक हुन्छ, ताकि पूर्व-क्यान्सर ट्युमरहरू पहिचान गर्न सकिन्छ। तसर्थ, एचपीभी परीक्षण प्रत्येक एक देखि दुई वर्षमा गर्नुपर्छ।

९५% भन्दा बढी महिलाहरूमा, प्रतिरक्षा प्रणालीले उच्च-जोखिमको HPV संक्रमणहरू आफैं सफा गर्छ, तर यदि उच्च जोखिममा गाँठो रहिरह्यो भने, कोल्पोस्कोपी उपकरणको सहायताले पाठेघरको जाँच गरिन्छ। यदि परीक्षणको क्रममा प्रि-क्यान्सर हुन सक्ने कुनै गाँठो देखिएमा तुरुन्तै उपचार गर्नुपर्छ।

५. समयमै पहिचान आवश्यक छ
पाठेघरको मुखको क्यान्सर समयमै पहिचान भएमा पहिलो चरणमा १०० मध्ये ९५ जनाभन्दा बढी महिलामा पूर्ण रूपमा निको हुन्छ। तेस्रो चरणमा पुगेपछि १०० मध्ये ५० जना महिला निको हुन्छन्, तर क्यान्सर अन्य अंगमा फैलिएमा उपचार हुने आशा कमै हुन्छ ।