आँप खानुअघि पानीमा भिजाउनु किन जरुरी छ, के भन्छ विज्ञान ?

काठमाडाैँ – विस्तारै अब आँपको सिजन सुरु हुँदैछ । अब बजारदेखि सडकसम्म विभिन्न किसिमका आँप देख्न पाइन्छ । तर के तपाईलाई थाहा छ आँप भिजाएर किन खाइन्छ । गर्मीको आगमनसँगै दशेरा, केसर, लाङ्ग्रादेखि हापुससम्मको आँपको स्वाद नपाउँदा गर्मी मौसम अधुरो हुन्छ ।

आँप किन भिजाउने ?
धेरैजसो घरमा आँप खानु अघि घन्टा पानीमा भिजाउने नियम छ । ‘इन्डियन एक्सप्रेस’ को रिपोर्ट अनुसार यस परम्पराको प्रशंसा गर्दै जिन्दल नेचरक्योर इन्स्टिच्युटकी प्रमुख आहारविज्ञ सुष्मा पीएसले आँपलाई एक घण्टा भिजाएर राख्दा त्यसमा रहेको फाइटिक एसिडको स्तर निकै कम गर्न सकिने बताइन् ।

उनले भनिन् फाइटिक एसिड “एक विरोधी पोषक तत्व“ हो, जसले शरीरमा खनिजहरूको अवशोषणलाई रोक्छ । फाइटिक एसिडले शरीरमा आइरन, जिंक र क्याल्सियम जस्ता अत्यावश्यक मिनरल्स सोस्ने क्षमतालाई कमजोर बनाइदिएको उनले बताइन् ।

फाइटिक एसिड के हो ?
फाइटिक एसिड सबै बिरुवाको बीउमा पाइने एक अद्वितीय तत्व हो । जसले खनिजको अवशोषणको मात्रा घटाउँछ । मानव शरीरमा यसको कारण र प्रभावको बारेमा धेरै अनुसन्धान गरिएको छ । फाइटिक एसिडले फलाम जस्ता र क्याल्सियमको अवशोषणलाई रोक्छ र खनिजको कमीलाई बढावा दिन सक्छ । त्यसैले यसलाई प्रायः एन्टि न्यूट्रिएन्ट भन्छन् ।

आँप भिजाउन कति आवश्यक छ ?
विज्ञहरूका अनुसार आँपलाई प्रशस्त पानीमा कम्तिमा १ देखि २ घण्टा भिजाउनु आवश्यक हुन्छ । तर यदि तपाईंसँग त्यति धेरै समय छैन भने, २५-३० मिनेटको द्रुत भिजाउन पर्याप्त हुन सक्छ। विशेष गरी भिजाउनुले पोषक तत्वहरूको अवशोषण मात्र बढाउँदैन तर विभिन्न स्वास्थ्य समस्याहरू जस्तै मुँहासे, छालाको समस्या, टाउको दुख्ने, कब्जियत र आन्द्रा सम्बन्धी चिन्ताहरू रोक्न मद्दत गर्दछ । आयुर्वेद र आधुनिक विज्ञान दुवैले खानुअघि आँप भिजाएर खानुलाई समर्थन गर्दछ ।

आयुर्वेदका अनुसार आँप यसको मिठास र शीतल गुणका लागि मूल्यवान छ । यसले शरीरको तापलाई सन्तुलनमा राख्न सक्छ । तिनीहरूलाई भिजाएर यी गुणहरू बढाउन सक्छ । विज्ञानका अनुसार आँप भिजाएर त्यसमा पानीको मात्रा बढाउने, थप हाइड्रेट गर्ने र बनावट र स्वादमा सुधार ल्याउन सक्छ ।