काठमाडौँ – जीवनमा स्थायी केही हुँदैन । समयसंगै सबै कुरा बदली रहन्छ । यो संगै मानिसको सोच र कर्म पनि बदलिन्छ । हरेक व्यक्तिको जीवनमा सुख, शान्ति र आनन्द स्थायी होस् भन्ने चाहना हुन्छ, तर त्यस्तो हुँदैन । यदी तपाई यी चिजहरु स्थायी रहोस् भन्ने चाहनुहुन्छ भने तपाईले आफ्नो जीवनमा यस्ता परिवर्तन गर्नुपर्नेछ, तब मात्र तपाईलाई जीवनमा सुख, शान्ति र आनन्द प्राप्त हुन्छ ।
याद गर्नुहोस्, राम्रो र नराम्रो दुवै कर्महरू बाँध्छन्। एउटा फलामको चेन र अर्को सुनको चेन हो। मलाई पनि फलामको चेनबाट छुटकारा मिलोस् जस्तो लाग्छ। तर चेन सुनको हो भने छाड्ने मन लाग्दैन। पाप कर्म बन्धन हो र पुण्य कर्म पनि बन्धन हो। जब तिमी खुसी हुन्छौ त्यसमा चाहना हुन्छ।
त्यसपछि यो अवस्था जारी रहनुपर्छ जस्तो लाग्छ । सधैं खुशी रहोस्। जब यो इच्छा मनमा उत्पन्न हुन्छ, तब परिस्थिति परिवर्तनशील छ भन्ने कुरा बिर्सन्छौं। कुनै पनि अवस्था टिक्दैन। कहिले राजा, कहिले गरिब, कहिले धेरै, कहिले केहि पनि। समुद्रमा हुँदा जहाज पूर्णतया शान्त रहन सक्छ? समुन्द्रमा नै छालहरु उठिरहेका बेला जहाज कसरी शान्त रहन सक्छ ?
समय परिवर्तन भइरहन्छ। परिवर्तन समयको प्रकृति हो । एक्काइस वर्ष पहिले जुन शरीर थियो, त्यो आज उस्तै छैन। गंगाको घाटमा बसेर गंगाजीलाई हेर्दा लाग्छ गंगा उस्तै छ, त्यस्तो होइन। गंगा एउटै छैन, घाट एउटै छ। केही बेरमै गंगामा धेरै पानी बग्यो । समयको चक्र चलिरहन्छ । हाम्रो विचारमा, वर्तमान, भूत र भविष्य जस्ता भिन्नताहरू हुन सक्छन्।
समय आफैमा न भूत, न वर्तमान, न भविष्य हो। समय भित्र सबै कुरा भइरहेका छन्, र समय अनुसार सबै कुरा परिवर्तन हुँदैछ। तर समय परिवर्तन हुदैन । उहाँ अविभाज्य, अटूट हुनुहुन्छ। यो समय भगवानको रूप हो। गीतामा भनिएको छ– भगवान सबैको भित्र र बाहिर पनि छन् । भित्र जे छ त्यसलाई अन्तर्यामी भनिन्छ र बाहिर जे छ त्यसलाई कालस्वरूप भनिन्छ।
भगवान मध्यस्थकर्ता हुनुहुन्छ। तपाईंका सबै भावनाहरू, तपाईंको विचारहरूको उहाँ साक्षी हुनुहुन्छ। तपाईं तिनीहरूबाट केहि लुकाउन सक्नुहुन्न। बाहिर उहाँ समयको रूप हुनुहुन्छ। यदि तपाईं भित्र हुनुहुन्छ भने, तपाईं सास फेर्दै हुनुहुन्छ। चाखलाग्दो कुरा के छ भने, भित्र बसेर जीवन दिइरहेको छ र बाहिर बसेर ज्यान गुमाइरहेको छ। हर सास संगै तिम्रो जीवन बर्बाद हुँदैछ। बाटो उज्यालो र सागरका छालहरू। त्यसैगरी हामी पनि चेतना सागरको लहर हौं। उदाउँदो लहरलाई जीवन भनौं, तर वास्तवमा त्यो लहरको जन्म भएको छैन।
उही चेतनाको सागरमा तिमीलाई देखा पर्यो। जब त्यो दृश्य बन्द हुन्छ, तपाईं यसलाई मृत्यु भन्न सक्नुहुन्छ। वास्तवमा मृत्यु भन्ने चिज छैन । गीतामा भगवान श्रीकृष्णले बताउनुभएको छ, आत्माले न त जन्म लिन्छ, न मर्छ, न फेरि जन्म लिन्छ। यो अजन्मा, शाश्वत, शाश्वत र प्राचीन छ। शरीर मरे पनि मर्दैन।
मानव जीवनमा तीनवटा कुरा हुन्छन् । शोक, आसक्ति र भय। सुख नहुँदा दुःख । आसक्ति हो किनभने त्यहाँ सुख छैन, र डर भनेको शान्ति छैन। यदि तिमी सुख, सुख र शान्ति चाहन्छौ र यी तीनै स्थायी हुन् भने शोक, आसक्ति र भय छोड। भगवान हामी सबैको हृदयमा हुनुहुन्छ तर हाम्रो अहंकारले उहाँलाई प्रकट हुन दिदैन। अहंकार त्याग्नु पर्छ किनभने यस्तो मनस्थितिमा मानिसले सबै कुरा मेरो हो भन्ने सोच्न थाल्छ। यो विनाशको जरा हो।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
प्रतिक्रिया